دوره 5، شماره 1 - ( 1399 )
جلد 5 شماره 1 صفحات 74-68 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghanbari L, Raz Nahan H, Mir Hosseini H. The transition of Qajar society from traditional to modern medicine based on the travelogues of Western tourists. Quran and Medicine 2020; 5 (1) :68-74
URL: http://quranmed.com/article-1-370-fa.html
URL: http://quranmed.com/article-1-370-fa.html
قنبری لیلا، رازنهان حسن، میر حسیتی هادی. گذر جامعه قاجار از پزشکی سنتی به مدرن بر اساس سفرنامه‌های سیاحان غربی. قرآن و طب. 1399; 5 (1) :68-74
لیلا قنبری1 
، حسن رازنهان 2، هادی میر حسیتی3
، حسن رازنهان 2، هادی میر حسیتی3
1- دانشجوی دکتری، رشته تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2- دانشیار رشته تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. ، raznahan@khu.ac.ir
3- استادیار رشته تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خوارزمی، تهران،ایران
2- دانشیار رشته تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. ، raznahan@khu.ac.ir
3- استادیار رشته تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه خوارزمی، تهران،ایران
چکیده: (2765 مشاهده)
از سفرنامه‌های سیاحان غربی، پزشک و غیره پزشک در عصر قاجار چنین استنباط می‌شود: که در سراسر جغرافیای ایران وضعیت همه انواع بیماری‌ها و بیمارها شرایط یکسانی را نداشته‌اند.
با توجه به پراکندگی جغرافیایی و نیز امکانات و مقاومت های فرهنگی، سلامت و درمان ایرانیان در نقاط مختلف ایران در شرایط بسیار متفاوت بود. دوری نزدیکی به پایتخت و مرزهای غربی و دریایی شرایط خاصی را فراهم می‌کرده که در بروز و ظهور بیماری و درجه کشندگی آن بسیار متغیر بوده است. اگر یک به یک بخواهیم مشکلاتی را که پادشاهان قاجار با آن دست به گریبان بودند لیست کنیم یکی از مهمترین مشکلات سلامت و درمان انواع بیماریهای مختلف بوده است. شیوع روز افزون بیماریهای واگیر دار از یک سو و نیز موثرنبودن روش های طب سنتی از سوی دیگر و شعله کشیدن گاه بیگاه بیماریهای عفونی فشار بسیاری را به اقشار مختلف وارد می کرد. ما در این مقاله با مطالعه‌ی سفرنامه‌های غربی دوره قاجار برآن هستیم بهداشت و سلامتی ایران را در آن دوران مطالعه کنیم و جایگاه پزشکان سنتی و نوع مداوای آنها (که بر مبنای طب جالینوسی طبایع چهارگانه بود) و میزان آمیختگی آن را با سحر و جادو خرافه بررسی کنیم و میزان انحرافات و خطاهای طب سنتی آن در درمان بیماریهای جامعه تا چه اندازه‌ای بوده است وچرا طبیبان سنتی بر این خطاها پافشاری کرده اند و با راه‌هایی که به اشتباه رفت اند. چه صدماتی را به افراد و جامعه می‌زدند و در امتداد آن پزشکی مدرن روش‌های درمان آن و علل پذیرش آن توسط جامعه بر چه اساسی بوده است. نقش اروپائیان و در راس آن پزشکان اروپایی در روند مدرن شدن طب سنتی تا چه اندازه بوده است و مهمترین عوامل باز دارنده و تسهیل کننده جامعه در مدرن شدن طب سنتی کدام عوامل بوده اند.
پزشکی مدرن به چه ترتیبی توانسته موفقیت بیشتری در طول زمان نسبت به پزشکی سنتی پیدا کند و در نهایت بتوانیم با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی پزشکی مدرن و سنتی در دوره قاجار بر اساس سفرنامه های غربی و با روش توصیفی و تحلیلی منابع موجود با یکدیگرمقایسه و رصد کردیم و واقعیت‌ها و ناگفته هایی را در مورد نقش پزشکان اروپایی و نیازی ازمردم که توسط طب سنتی بر آورده نمی شد را بازگو کردیم تا به دلایل صحیح در پذیرش طب سنتی در جامعه آن زمان ایران برسیم.
با توجه به پراکندگی جغرافیایی و نیز امکانات و مقاومت های فرهنگی، سلامت و درمان ایرانیان در نقاط مختلف ایران در شرایط بسیار متفاوت بود. دوری نزدیکی به پایتخت و مرزهای غربی و دریایی شرایط خاصی را فراهم می‌کرده که در بروز و ظهور بیماری و درجه کشندگی آن بسیار متغیر بوده است. اگر یک به یک بخواهیم مشکلاتی را که پادشاهان قاجار با آن دست به گریبان بودند لیست کنیم یکی از مهمترین مشکلات سلامت و درمان انواع بیماریهای مختلف بوده است. شیوع روز افزون بیماریهای واگیر دار از یک سو و نیز موثرنبودن روش های طب سنتی از سوی دیگر و شعله کشیدن گاه بیگاه بیماریهای عفونی فشار بسیاری را به اقشار مختلف وارد می کرد. ما در این مقاله با مطالعه‌ی سفرنامه‌های غربی دوره قاجار برآن هستیم بهداشت و سلامتی ایران را در آن دوران مطالعه کنیم و جایگاه پزشکان سنتی و نوع مداوای آنها (که بر مبنای طب جالینوسی طبایع چهارگانه بود) و میزان آمیختگی آن را با سحر و جادو خرافه بررسی کنیم و میزان انحرافات و خطاهای طب سنتی آن در درمان بیماریهای جامعه تا چه اندازه‌ای بوده است وچرا طبیبان سنتی بر این خطاها پافشاری کرده اند و با راه‌هایی که به اشتباه رفت اند. چه صدماتی را به افراد و جامعه می‌زدند و در امتداد آن پزشکی مدرن روش‌های درمان آن و علل پذیرش آن توسط جامعه بر چه اساسی بوده است. نقش اروپائیان و در راس آن پزشکان اروپایی در روند مدرن شدن طب سنتی تا چه اندازه بوده است و مهمترین عوامل باز دارنده و تسهیل کننده جامعه در مدرن شدن طب سنتی کدام عوامل بوده اند.
پزشکی مدرن به چه ترتیبی توانسته موفقیت بیشتری در طول زمان نسبت به پزشکی سنتی پیدا کند و در نهایت بتوانیم با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی پزشکی مدرن و سنتی در دوره قاجار بر اساس سفرنامه های غربی و با روش توصیفی و تحلیلی منابع موجود با یکدیگرمقایسه و رصد کردیم و واقعیت‌ها و ناگفته هایی را در مورد نقش پزشکان اروپایی و نیازی ازمردم که توسط طب سنتی بر آورده نمی شد را بازگو کردیم تا به دلایل صحیح در پذیرش طب سنتی در جامعه آن زمان ایران برسیم.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |