TY - JOUR T1 - The Inadmissibility of Informal Payment and Strategies to Confront with it TT - ناروایی اخذ هزینه مازاد بر تعرفه و سازوکارهای مقابله با آن JF - Qur̓ān-va-ṭib-_YW_PAR_OPEN_Quran-and-Medicine_YW_PAR_CLOSE_ JO - Qur̓ān-va-ṭib-_YW_PAR_OPEN_Quran-and-Medicine_YW_PAR_CLOSE_ VL - 4 IS - 2 UR - http://quranmed.com/article-1-255-fa.html Y1 - 2019 SP - 61 EP - 72 KW - Patient KW - Physician's Wage KW - Informal Payment KW - Illegitimate Property KW - Guarantee N2 - اهداف: یکی از مباحث قابل تامل و تحلیل در عرصه فقه پزشکی، پولی است که پزشک بابت معالجه و درمان از بیمار دریافت می‌کند که در مواردی به موجب قاعده "حرمت اخذ اجرت بر واجبات" می‌تواند نامشروع تلقی شود و مهم‌تر از آن، زمانی است که این مساله مورد انتفاع‌گرایی و سوءاستفاده واقع شده و انتخاب آزادانه و آگاهانه را از بیمار سلب‌ کند؛ پدیده‌ای که امروزه با عنوان اخذ هزینه‌‌ی مازاد بر تعرفه (زیرمیزی) به‌وفور مشاهده و گزارش می‌شود. از این رو به‌منظور حمایت از حقوق بیمار، این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که پیامدها و آثار حقوقیِ اخذ هزینه مازاد بر تعرفه چیست و تمهیدات و را‌ه‌کارهای مبارزه با این معضل در نظام عادلانه اسلام کدامند؟ مواد و روش‌ها: در این مطالعه که با استفاده از روش توصیف و تحلیل محتوی انجام شد، از آیات قرآن کریم، روایات معصومین(ع)، دیدگاه فقیهان امامیه و موازین و مقررات داخلی در پاسخ به پرسش‌های پژوهش استفاده شد. یافته‌ها: از آنجا که اشخاص بر اموال خویش سلطه دارند؛ پس با استناد به روایت "لایحل مال امرئ مسلم الا عن طیب نفسه"، تسلط و تصرفِ فاقد طیب نفس بر مال غیر حرام است. نتیجه‌گیری: پدیده پرتنش و چالشیِ اخذ هزینه مازاد بر تعرفه، با هر انگیزه‌ که انجام‌ شود، با گسترش بی‌عدالتی و بی‌نظمی در جامعه بشری همراه خواهد بود که در نتیجه با نظام عدالت‌محور اسلام همسو نیست؛ از این رو، حق مطالبه خسارت مادی و معنوی برای بیمار یا اولیای وی با عنوان "اکل مال به باطل" فراهم‌ می‌شود که در پرتو تمهیداتی نظیرِ وفای به عهد، ارتقای فرهنگ و اخلاق اقتصادی و آشنایی نسبت به حقوق شهروندی، می‌توان نظامِ سلامت را در مسیر رشد و پرورش صحیح هدایت نمود. M3 ER -