دوره 4، شماره 2 - ( 1398 )
جلد 4 شماره 2 صفحات 72-61 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Javadpour M, Meghdadi M. The Inadmissibility of Informal Payment and Strategies to Confront with it. Quran and Medicine 2019; 4 (2) :61-72
URL: http://quranmed.com/article-1-255-fa.html
URL: http://quranmed.com/article-1-255-fa.html
جوادپور مریم، مقدادی محمدمهدی. ناروایی اخذ هزینه مازاد بر تعرفه و سازوکارهای مقابله با آن. قرآن و طب. 1398; 4 (2) :61-72
1- گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران ، javadpour89@yahoo.com
2- گروه حقوق، دانشگاه مفید، قم، ایران
2- گروه حقوق، دانشگاه مفید، قم، ایران
چکیده: (3496 مشاهده)
اهداف: یکی از مباحث قابل تامل و تحلیل در عرصه فقه پزشکی، پولی است که پزشک بابت معالجه و درمان از بیمار دریافت می‌کند که در مواردی به موجب قاعده "حرمت اخذ اجرت بر واجبات" می‌تواند نامشروع تلقی شود و مهم‌تر از آن، زمانی است که این مساله مورد انتفاع‌گرایی و سوءاستفاده واقع شده و انتخاب آزادانه و آگاهانه را از بیمار سلب کند؛ پدیده‌ای که امروزه با عنوان اخذ هزینه‌‌ی مازاد بر تعرفه (زیرمیزی) به‌وفور مشاهده و گزارش می‌شود. از این رو به‌منظور حمایت از حقوق بیمار، این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش است که پیامدها و آثار حقوقیِ اخذ هزینه مازاد بر تعرفه چیست و تمهیدات و را‌ه‌کارهای مبارزه با این معضل در نظام عادلانه اسلام کدامند؟
مواد و روش‌ها: در این مطالعه که با استفاده از روش توصیف و تحلیل محتوی انجام شد، از آیات قرآن کریم، روایات معصومین(ع)، دیدگاه فقیهان امامیه و موازین و مقررات داخلی در پاسخ به پرسش‌های پژوهش استفاده شد.
یافته‌ها: از آنجا که اشخاص بر اموال خویش سلطه دارند؛ پس با استناد به روایت "لایحل مال امرئ مسلم الا عن طیب نفسه"، تسلط و تصرفِ فاقد طیب نفس بر مال غیر حرام است.
نتیجه‌گیری: پدیده پرتنش و چالشیِ اخذ هزینه مازاد بر تعرفه، با هر انگیزه که انجام شود، با گسترش بی‌عدالتی و بی‌نظمی در جامعه بشری همراه خواهد بود که در نتیجه با نظام عدالت‌محور اسلام همسو نیست؛ از این رو، حق مطالبه خسارت مادی و معنوی برای بیمار یا اولیای وی با عنوان "اکل مال به باطل" فراهم می‌شود که در پرتو تمهیداتی نظیرِ وفای به عهد، ارتقای فرهنگ و اخلاق اقتصادی و آشنایی نسبت به حقوق شهروندی، می‌توان نظامِ سلامت را در مسیر رشد و پرورش صحیح هدایت نمود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه که با استفاده از روش توصیف و تحلیل محتوی انجام شد، از آیات قرآن کریم، روایات معصومین(ع)، دیدگاه فقیهان امامیه و موازین و مقررات داخلی در پاسخ به پرسش‌های پژوهش استفاده شد.
یافته‌ها: از آنجا که اشخاص بر اموال خویش سلطه دارند؛ پس با استناد به روایت "لایحل مال امرئ مسلم الا عن طیب نفسه"، تسلط و تصرفِ فاقد طیب نفس بر مال غیر حرام است.
نتیجه‌گیری: پدیده پرتنش و چالشیِ اخذ هزینه مازاد بر تعرفه، با هر انگیزه که انجام شود، با گسترش بی‌عدالتی و بی‌نظمی در جامعه بشری همراه خواهد بود که در نتیجه با نظام عدالت‌محور اسلام همسو نیست؛ از این رو، حق مطالبه خسارت مادی و معنوی برای بیمار یا اولیای وی با عنوان "اکل مال به باطل" فراهم می‌شود که در پرتو تمهیداتی نظیرِ وفای به عهد، ارتقای فرهنگ و اخلاق اقتصادی و آشنایی نسبت به حقوق شهروندی، می‌توان نظامِ سلامت را در مسیر رشد و پرورش صحیح هدایت نمود.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |